Kendinizi hasta hissettiğinizde aile hekiminize gidersiniz, arabanızda yakıt azaldığında akaryakıt istasyonuna uğrarsınız. Evden çıkmadan önce hava durumunu kontrol edip günün planını ya da kıyafetinizi ona göre seçersiniz. Günlük rutinde olası ihtimalleri gözden geçirip önlem almak hayatınızı kolaylaştırır. Peki ya bedeniniz, “biraz dur” dediğinde bu sinyalleri fark etmiyorsanız? Uzun süreli, tekrarlayan veya beklenmedik stres durumlarında vücudunuz uyarı sinyalleri gönderir, ama çoğu zaman bunları hemen fark edemeyebiliriz.
Bu yüzden, başkalarıyla olan ilişkilerimizde, fiziksel belirtilere ve duygusal-tepkisel halimizdeki değişimlere dikkat etmek; ayrıca çevremizden gelen geri bildirimlere açık olmak çok önemli. Vücudunuzun ne gibi sinyallere verdiğine ve bunları görmezden geldiğinizde neler olabileceğine göz atalım.
1. Duygusal değişimler
Vücudunuzun size gönderdiği sinyalleri fark etmediğinizde ve uzun süre kendinize dinlenmek için vakit yaratmadığınızda normalden daha karamsar hissedebilir, kaygı seviyeniz artabilir. Doktor Gerda Maissel: “Ruh haliniz kesinlikle etkilenir, düşünceleriniz bir döngüye girmiş gibi dönüp durabilir. Ayrıca evde bir şeyi nereye koyduğunuzu hatırlayamamak gibi küçük unutkanlıklar yaşayabilirsiniz.” diyor.
Stres, sizi keyif aldığınız rutin aktivitelerden uzaklaştırabilir. Uzun süre sosyalleşememek, size iyi gelen şeyleri yapmayı bırakmak… Bunlar da bir şeylerin yolunda gitmediğine işaret olabilir. Ayrıca uzun süreli stabil duyguların ardından ani “taşma” hissi de yaygın olarak görülebilir. Böyle durumlarda insanlar en ufak bir olayda, normalde büyük tepkiler göstermeyecekleri anlarda duygusal patlamalar yaşayabilir, ağlayabilir, öfkelenebilir, en basit kararı bile veremez hale gelebilir.
2. İlişkilerde zorlanma
Bedeninizin dinlenmesi gerektiğinde duygu durumunuzda da değişiklikler yaşayabilirsiniz. Normalden daha sinirli hissedebilir, iş hayatınızda daha tahammülsüz, küçük olaylara büyük tepkiler verebilirsiniz. Normale göre daha gergin veya tahammülsüz hissettiğinizi fark etmeniz stresin bir göstergesi olabilir. Daha fazla içine kapanmak ve yalnız kalma isteği de benzer bir işarettir.
3. Bağışıklık zayıflar
Uzmanlar, stresin vücudun tüm sistemlerini etkilediğini ve bağışıklığı zayıflatarak kişiyi daha sık hastalanmaya yatkın hale getirebileceğini söylüyor. Ayrıca uzun süre duygusal yoğunluk ve stresin ardından gelen stabillikte beden, sonunda dinlenme fırsatı bulduğundan kendini iyileşmeye bırakıyor. Bu nedenle yoğun geçen dönemlerin ardından bir anda hastalanabilir, dinlenme ihtiyacı duyabilirsiniz.
4. Mide ve uyku problemleri ortaya çıkar
Stres, sindirim sistemini de etkiler: mide rahatsızlıkları, kabızlık, hazımsızlık veya iştahsızlık yaşayabilirsiniz. Bu da kilo alımı veya kaybına yol açabilir. Uzmanlar, stresin kas gerginliği yaratarak baş ağrısı, çene, sırt ve omuz ağrılarına neden olabileceğini söylüyor. Bedeninizde tuttuğunuz bu gerginliği ancak bilinçli bir şekilde fark etmeye çalıştığınızda vücudunuzu anlayabilirsiniz.
Stres aynı zamanda uykunuzu da etkileyebilir. Normalden daha yorgun hissedebilir ya da yeterince uyumanıza rağmen sabah uyandığınızda yataktan çıkmak istemeyebilirsiniz. Bu gibi belirtiler vücudunuzun size “biraz dinlen” demesinin gizli işaretleridir.
Kendinize dinlenmek için alan açmamak uzun vadede neye yol açar?
Bir tehdit algıladığımızda bedenimiz doğal olarak savaş ya da kaç moduna geçer. Uzmanlar, böbrek üstü bezlerinin bu sırada kortizol ve adrenalin salgıladığını, kortizolün kaslara enerji sağlamak için kandaki glikozu artırdığını, insülinin azaldığını ve damarların sıkılaştığını söylüyor. Kısa süreli tehlikelerde bu tepkiler hayati bir koruma sağlar; ancak haftalar, aylar hatta yıllar süren kronik stres durumlarında beden artık bu kortizol dalgalarından kurtulamaz ve bu durum sağlığı ciddi şekilde tehdit eder.
Araştırmalar, kronik stresin yüksek tansiyon, kalp hastalıkları, Tip 2 diyabet ve eklem sorunları ile ilişkili olduğunu gösteriyor. Ayrıca sürekli yüksek kortizol seviyesi, karın bölgesinde yağlanmaya, kas kaybına ve metabolizmanın yavaşlamasına yol açabiliyor. Uzmanlar, kronik stresin obezite, insülin direnci, hipertansiyon ve diyabet gibi sorunların ortak nedeni haline geldiğini vurguluyor. Ne kadar sürede bu noktaya gelindiği kişiden kişiye değişse de, çoğu insanın bu stres döneminde olduğunu fark etmediğini belirtiyorlar.
Kendinize vakit ayırmak için gün içinde kısa molalar yeterli
Her gün kendinize kısa bir süre ayırmak, hislerinizi fark etmenin ve yaşamınıza küçük ama anlamlı dokunuşlar eklemenin en kolay yollarından biri. Kısa molalar, büyük bir tatil kadar dinlendirici olabilir. Telefonunuzu bir süreliğine bırakın, sevdiğiniz birini arayın veya birkaç saniyelik derin nefes egzersizleri yapın. Gün içinde merdiven çıkmak ya da kısa bir yürüyüş yapmak gibi küçük hareketler de stresinizi azaltıp enerjinizi tazeleyebilir. Küçük ama düzenli bu alışkanlıklar, gününüzü daha huzurlu ve dengeli bir hale getirebilir.
İlginizi çekebilir: Herkesin ihtiyaç duyduğu 7 dinlenme türü
The post Bedeninizin uyarı sinyalleri: Dinlenmeniz gerektiğini gösteren 4 işaret appeared first on Uplifers.
