Genel sağlık durumu, uzun yıllar kalp sağlığı ve ideal kilo aralığı üzerinden hesaplandı. Ancak son yıllarda yapılan araştırmalarla birlikte bu yargı değişmiş durumda. Artık birçok uzman, kas sisteminin söz konusu sağlıklı ve uzun ömür sürmek olduğunda temel yapı taşlarından biri olduğu fikrine katılıyor. Vücut ağırlığının büyük kısmını taşıyarak organların çalışmasına yardımcı olan kas sistemi, metabolizma hızından yaşlanma sürecine kadar birçok önemli aşamada aktif rol oynuyor. İlerleyen yaşla birlikte hızlanan kas kaybı, sadece fiziksel görünümü değiştirmekle kalmıyor. Aynı zamanda vücut gücünü azaltıyor, kemik sağlığını olumsuz etkiliyor ve kronik hastalık riskini artırıyor. Bu nedenle uzun bir yaşam dendiğinde ilk akla gelen ‘muscle-centric’ yani kas odaklı sağlık yaklaşımı oluyor.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kas odaklı yaklaşım nedir?
Kas odaklı yaklaşım, yaşla birlikte ortaya çıkan hastalıkları tedavi etmek için öncelikle vücuttaki en büyük organ olan iskelet kaslarına odaklanır. Çünkü insan bedeninde kas kitlesi, yaşla birlikte zayıflayıp erimeye başlar. Özellikle 40 yaş civarı başlayan bu süreç, vücuttaki kas miktarının azalmasına ve yağlanmanın artmasına neden olur. Ancak kas oranı belirgin şekilde azalmadan önce kas kalitesinde düşüş yaşanır. Yani kasların içindeki liflerin gücü azalır. Bunun sonucunda ise merdiven çıkma, poşet taşıma, sandalyeden kalkma gibi basit günlük aktiviteler bile önemli ölçüde etkilenebilir. Belirli bir yaştan sonra çeşitli reflekslerin yavaşlaması, koordinasyon ve denge problemlerinin başlaması da bu durumla ilgilidir.
İskelet kaslarının kompozisyonunu ve fonksiyonunu inceleyen kas odaklı yaklaşım, yaşa uygun kas geliştirme ve koruma stratejileriyle bu sorunlardan korunmayı hedefler. Kişiye uygun yaşam tarzı, beslenme ve egzersiz stratejileri belirleyerek süreci tersine çevirmeye odaklanır. Bütünleştirici ve yenilikçi müdahalelerle birleşen bu medikal yaklaşım, uzun ömür sunmakla kalmayıp, sağlığı en üst düzeye çıkarmayı da amaçlar.
Kas sağlığı ve uzun ömür ilişkisi
Modern dünyada fiziksel görünümü güzelleştirmekten ibaret gibi görünen kaslar, aslında sanılandan çok daha fazla öneme sahiptir. En büyük vücut organlarından olan kaslar, hastalık ve iltihaplarla savaşmada aktif bariyer olarak devreye girebilirler. Kas kütlesinin korunması, sağlıklı yaşlanma süreçlerine şu katkıları sağlayabilir:
- Vücut kasları, yağ ve karbonhidratlara göre daha yüksek kalori harcar. Bu nedenle kas kütlesinin artması, günlük kalori yakımı artırarak ideal kilo dengesini korumaya yardımcı olabilir.
- Kaslar, kan şekerini düzenleyerek insilün duyarlılığını artırabilir ve özellikle Tip-2 diyabet ve kalp krizi riskini önleyebilirler. Genç yetişkinlerdeki kas gücü, ileride ortaya çıkabilecek felç ve koroner kalp hastalıkları ile yakından ilişkilidir.
- Kasların bilişsel kapasite üzerine de etkileri vardır. Kas gücünün korunması, ileri yaşlardaki demans riskini azaltabilir.
- Kas oranının ve gücünün fazla olması, denge ve koordinasyonu pekiştirerek düşmeye bağlı riskleri minimuma indirebilir.
- Kas gücünü artırmaya yönelik direnç antrenmanları kemik kalitesini de olumlu etkiler. Böylece kemik erime hızını azaltmaya yardımcı olabilir.
- Kaslar, kan basıncını düşürerek vücut yağ oranını azaltabilir ve iltihabi reaksiyonların önlenmesine katkı sağlayabilir.
- Kasların içinde depolanan amino asitler, hastalık ve stres dönemlerinde çeşitli reaksiyonlarda kullanılarak bağışıklık sistemini destekleyebilir.
Kas sağlığını artırma yolları
Yaşlandıkça kas büyümesini artırmak zorlaştığından, kasları verimli hale getirmek için özellikle genç yaşlarda uygulanan direnç antrenmanları ve beslenme alışkanlıkları büyük önem taşır. Bu yaşlarda artırılan kas kalitesi, kas oranını uzun süre sürdürmeye ve çeşitli sağlık sorunlarından korunmaya yardımcı olabilir.
1. Egzersiz
Kas kütlesini artırmanın ve korumanın anahtarı düzenli egzersizdir. Ancak bu noktada yapılan egzersiz hareketlerinin güç kazanmaya yönelik olması gerekir. Direnç antrenmanları, kas gücünü artırarak geliştirir. Egzersiz sırasında kullanılan ağırlıklar, direnç bantları ve benzer ekipmanlar, bölgesel kasları daha fazla çalıştırmaya yardımcıdır. Bu tür antrenmanlar sonunda kasları uzatıp rahatlatmak için esneme yapmak şarttır. Çeşitli pilates ve yoga pozları, kasları rahatlatarak vücut postürünün gelişimine katkı sağlar.
2. Beslenme
Kas gelişimini artırmadaki en kritik noktalardan biri beslenmedir. Düzenli egzersiz olmasına rağmen yeterli protein alımı olmazsa kaslar gerektiği gibi güçlenip gelişemez. Yaşla birlikte protein yetersizliğinin yarattığı etki daha görünür hale gelir. Kas sağlığı için günlük protein alımının, kilo başına 0,80 ila 1 gram olması gerekir. Her öğünde bitkisel veya hayvansal kaynaklı proteinlere yer vermek ve gerektiğinde sporcu ürünlerinden faydalanmak fazlasıyla önemlidir. Ancak herhangi bir takviye kullanmadan önce olası risklere karşı, bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.
3. Yaşam alışkanlıkları
kas sağlığının korunması, genel olarak sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmekle ilgilidir. Kaslar sudaki oksijenle beslenip uyku esnasında dinlenerek yenilenen organlardır. Bu nedenle yeterli su tüketimi, aktif yaşam tarzı ve dengeli uyku gibi basit yaşam değişiklikleri kas gücünün korunmasına yardımcı olabilir. Günlük yaşamda hareket etmek için bahane yaratmak; örneğin asansör yerine merdiven kullanmak, yakın yerlere yürüyerek gitmek ve dik oturmak gibi eylemlerin tümü kasları aktif tutar.
Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Her bireyin beslenme ihtiyaçları ve çeşitli besin gruplarına gösterdiği tolerans ve hassasiyet kendi metabolizma işleyişine göre farklılıklar gösterebilir. Olası risk durumlarına karşın sağlığınızı ilgilendiren her türlü konuda mutlaka uzman görüşüne başvurun.
Kaynak: health.harvard, drgabriellelyon
İlginizi çekebilir: Gerçek longevity nerede saklı?
The post Kas sağlığının önemi: Uzun ömür için kas odaklı yaklaşım appeared first on Uplifers.
